Kościół pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła jest rzymskokatolicką świątynią, która pełni funkcję parafialną w malowniczym mieście Skoczów.
Jego obecność na tym terenie stanowi istotny element lokalnej kultury oraz historii religijnej wspólnoty.
Historia
Kościół parafialny w Skoczowie, znany z bogatej historii, jest piątą w kolejności świątynią, która w tym miejscu powstała. Niestety, poprzednie cztery budynki zostały zniszczone przez serią pożarów, które nawiedziły miasto w latach: 1470, 1531, 1713 oraz 1756. Obecna budowla, wzniesiona w stylu późnobarokowym, została od podstaw zrealizowana w 1762 roku z inicjatywy księdza proboszcza Andrzeja Pszczyńskiego oraz jego oddanych parafian.
Konsekrowanie tejż świątyni miało miejsce 23 sierpnia 1767 roku, dokonane przez biskupa wrocławskiego, Filippa Gottharda Schaffgotscha. W trakcie ceremonii, kościołowi nadano wezwanie Świętych Apostołów Piotra i Pawła. W tym samym czasie biskup poświęcił również ołtarz główny, w którym złożono relikwie świętych męczenników: Adeodata, Donata oraz Celestyny. Jako dar ofiarował on także kościołowi obraz namalowany przez rzymskiego artystę, Giovanniego Lafranco.
Rocznica konsekracji świątyni była świętowana z wielką pompą, łącząc się z 40-dniowym odpustem, co podkreślało jej religijne znaczenie dla lokalnej społeczności. Warto zauważyć, że biorąc pod uwagę architekturę kościoła, nie posiadał on na początku swojej istnienia wieży, która została dobudowana znacznie później, w 1862 roku. Pierwotna zakrystia znajdowała się po stronie Ewangelii i usytuowana była niżej niż sama świątynia.
Obecna zakrystia, usytuowana z boku Lekcji, pierwotnie pełniła funkcję kaplicy pod wezwaniem Trzeciego Upadku i została dobudowana w późniejszym okresie. Kaplica ta została poświęcona 11 lipca 1823 roku przez księdza Leopolda J. Rużańskiego, a w 1837 roku, z uwagi na zawilgocenie starej zakrystii, dokonano przekształcenia tej kaplicy w nową zakrystię, co stanowiło kolejny krok w kierunku poprawy funkcjonalności tego miejsca kultu.
Opis
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie to orientowana budowla w stylu barokowym, charakteryzująca się nieco zaciemnionymi cechami stylistycznymi. Jest to obiekt trójnawowy, halowo-emporowy, składający się z trzech przęseł. Nawa główna jest szersza i wyższa w porównaniu do prezbiterium. Od zachodniej strony kościoła znajduje się ryzalit z kwadratową wieżą oraz kruchtą w przyziemiu. Istotnym elementem architektonicznym jest również obecność zasypanych krypt pod budowlą.
Wnętrze kościoła wyróżnia się licznymi dziełami sztuki. Warto zwrócić uwagę na rokokową ambonę z 1842 roku, a także obraz Matki Boskiej Skoczowskiej (Matki Boskiej z Dzieciątkiem) z 1737 roku, który umieszczony jest w bocznym ołtarzu św. Józefa. Obraz ten jest darem książęcego leśniczego oraz radnego miejskiego dla tej świątyni, lecz niestety został uszkodzony w październiku 2014 roku przez nieznanych sprawców. Co więcej, w kościele znajdują się organy, które zostały zbudowane w 1892 roku przez znaną firmę „Bracia Rieger” z Karniowa.
Świątynia poświęca szczególne miejsce taka jednej z najbardziej znanych postaci związanych z Skoczowem, a mianowicie św. Janowi Sarkandrowi. Została tu umieszczona drewniana figura przedstawiająca świętego, a także boczny ołtarz zes dedicatedę temu Patronowi. Na sklepieniu, w 1972 roku, prof. Czarnecki z Katowic namalował sceny z jego życia. Również na wieży kościoła zawisł dzwon „Sarkander”. Najcenniejszym skarbem tej świątyni są relikwie świętego, które zostały podarowane w 1920 roku przez Lva Skrbenskego z Hříště, kardynała i arcybiskupa ołomunieckiego.
Przed kościołem można zauważyć figury wyrzeźbione w drugiej połowie XVIII wieku przez włoskiego artystę Wacława Donaya. Dotyczy to postaci św. Piotra z Alkantary oraz świętych Janów: Nepomucena, Kantego i Sarkandra.
Warto również poświęcić chwilę na wspomnienie wydarzeń, jakie miały miejsce w tym miejscu. 22 stycznia 2012 roku, podczas mszy odprawianej z udziałem ordynariusza diecezji bielsko-żywieckiej, przekazane zostały relikwie błogosławionego Jana Pawła II. Fragment materiału nasączony krwią błogosławionego umieszczono w złotym relikwiarzu, na którym można przeczytać łaciński napis Ex Sanguine Beati Joannis Pauli II Papae (z krwi błogosławionego Jana Pawła II papieża).
Kolejnym ważnym wydarzeniem było odsłonięcie 9 kwietnia 2012 roku tablicy pamiątkowej poświęconej Lechowi Kaczyńskiemu i ofiarom katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku. Te wszystkie elementy czynią kościół nie tylko miejscem modlitwy, ale także świadkiem bogatej historii oraz tradycji tego regionu.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Halina Szotek: Spacerowy szlak skoczowskich zabytków. [w:] Szlaki spacerowe w Skoczowie [on-line]. [dostęp 22.09.2013 r.]
- W skoczowskim kościele odsłonięto tablicę ku czci Lecha Kaczyńskiego. gazetacodzienna.pl. [dostęp 21.04.2013 r.]
- Relikwie Jana Pawła II znajdą się w skoczowskim kościele św. św. ap. Piotra i Pawła. [w:] gazetacodzienna.pl [on-line]. 06.01.2012 r. [dostęp 22.09.2013 r.]
- Marcin Żerański: Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy. Cieszyn: Pracownia na pastwiskach, 2012 r., s. 92. ISBN 978-83-933109-3-7.
- O parafii. Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie. [dostęp 20.03.2013 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie | Kościół Znalezienia Krzyża Świętego w Skoczowie | Kościół Świętej Trójcy w SkoczowieOceń: Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie